(1) Ceres to planeta karłowata krążąca wewnątrz pasa planetoid między orbitami Marsa i Jowisza. Ma średnicę 950 km i jest największym z ciał krążących wewnątrz tego pasa. Została odkryta 1 stycznia 1801 przez włoskiego astronoma
Giuseppe Piazziego. Początkowo była określana jako planeta, po kilkudziesięciu latach zaczęto określać ją jako planetoidę. W sierpniu 2006 roku wprowadzono termin planeta karłowata i Ceres została zaliczona do tej grupy obiektów. W
1766 roku astronom Johann Daniel Titius z Wittenbergi zauważył pewną prawidłowość dotyczącą odległości kolejnych planet od Słońca. Jeśli zacząć od 0, potem użyć liczb 3, 6, 12, 24, 48 itd., podwajając za każdym razem, do wyniku dodać 4 i podzielić przez 10, otrzymuje się ciąg niemal dokładnie odpowiadający odległościom kolejnych planet od Słońca, wyrażonych w jednostkach astronomicznych. Ta prawidłowość, znana obecnie jako
reguła Titiusa-Bodego, zgadzała się dla sześciu znanych wtedy planet: Merkurego, Wenus, Ziemi, Marsa, Jowisza i Saturna,
pod warunkiem, że zostawiło się dodatkowe puste miejsce pomiędzy Marsem i Jowiszem. W 1768 roku astronom Johann Elert Bode zacytował tę regułę w swoim dziele Anleitung zur Kenntniss des gestirnten Himmels, nie podając jednak jej oryginalnego autora, co sprawiło, że przez długi czas była znana jako prawo Bodego. Kiedy William Herschel odkrył Urana w 1781 roku, okazało się, że znajduje się on prawie dokładnie w odległości przewidzianej przez tę regułę. To sprawiło, że astronomowie zaczęli poszukiwać planety pomiędzy Marsem a Jowiszem.
1 stycznia 1801 roku Giuseppe Piazzi, główny astronom Uniwersytetu w Palermo na Sycylii,
znalazł mały poruszający się obiekt w odległości dokładnie przewidzianej przez regułę Titusa-Bodego. Nazwał go Ceres Ferdinandae. Piazzi początkowo sądził, że nowo odkryty obiekt
jest kometą. Wkrótce potem ogłosił swoje obserwacje tego obiektu, wskazując, że powolny jednostajny ruch jest
nietypowy dla komety, co sugeruje, że to inny typ obiektu. Został on
zagubiony na kilka miesięcy, ale jeszcze w tym roku
ponownie odnaleźli go baron von Zach i Heinrich Olbers po tym, jak Carl Friedrich Gauss obliczył wstępną orbitę dla tego ciała. Obiekt ten został nazwany
Ceres i był
pierwszą odkrytą planetoidą. W 1801 roku Ceres został oficjalnie określony jako
ósma planeta (Neptun i Pluton jeszcze nie zostały odkryte). W ciągu kilku lat na tej samej orbicie odkryto kilka innych obiektów, więc zaliczanie ich do planet było niewygodne. Dlatego też w latach 50. XIX wieku Alexander von Humboldt rozpowszechnił wymyśloną wcześniej przez Herschela nazwę
asteroidy, która jest używana do dzisiaj w krajach anglosaskich, a wszędzie indziej określa się je jako
planetoidy. Tak
Ceres został planetoidą. Ceres porusza się wokół Słońca w środku głównego pasa planetoid. Okres orbitalny wynosi 4 lata i 221 dni. Z Ziemi można dostrzec Ceres przez lornetkę. 24 sierpnia 2006 roku jeden z komitetów Międzynarodowej Unii Astronomicznej zaproponował, aby zmienić definicję planety. Za
planetę uważa się ciało niebieskie o masie wystarczającej na to, aby pod wpływem własnej grawitacji przyjęło mniej więcej kulisty kształt, nie dzielące swojej orbity i jej bezpośredniego otoczenia z innymi ciałami jemu podobnymi oraz obiegające gwiazdę centralną, samo natomiast nie będące gwiazdą lub księżycem. Stworzono również nowe określenie na małe obiekty –
planety karłowate. I przez
Ceresa ucierpiał
Pluton, bowiem do tej kategorii ciał niebieskich (które nie są pełnoprawnymi planetami) została zaliczona (1) Ceres oraz (134340) Pluton, (136199) Eris, (136108) Haumea i (136472) Makemake. Tak więc Ceres ostatecznie stał się
planeta karłowatą. Ceres nigdy nie stała się pełnoprawną planetą. Przeszkadzały jej w tym
ogromne siły grawitacyjne ze strony Jowisza i Marsa. Diagram orbity tej planety karłowatej znajdziesz
klikając tutaj.
Dobra, dobra. Chwila. Chcesz sobie skomentować lub ocenić komentujących?
Zaloguj się lub zarejestruj jako nieustraszony bojownik walczący z powagą